
WSZECHSTRONNIE WE WSZECHNICY.
Jak i dlaczego mówić o literaturze, szczególnie o poezji? Pytanie ze wszech miar wydaje się prozaiczne, banalne, może też trywialne. Skoro jednak je zadajemy, to w konkretnym celu, bo czy literatura nie wymaga od czytelnika – odbiorcy czegoś więcej niż chwilowej uwagi, banalnych konstatacji, nieco zużytych już tez i powszechnie znanych wniosków. Powodów do wszczęcia dyskusji o literaturze jest dokładnie tyle ilu – takiej rozmowy uczestników. Podejmując lekturę jesteśmy wobec niej „nastawieni”, przygotowani, czy „uzbrojeni” – znamy cel lektury, powód, czegoś się spodziewamy, jest to dla nas pre-tekst do dalszych studiów. Ważny jest sposób naszych o literaturze dywagacji. Często bowiem to forma stanowi o treści i jako taka naddaje znaczeń, często niespodzianych i zaskakujących.
Doskonałą okazją dla naszych uczniów do rozstrzygnięcia tych ledwie zasygnalizowanych problemów, była 23 edycja Wszechnicy Polonistycznej organizowana 2.06.2025 r. przez Instytut Literatury i Nowych Mediów Uniwersytetu Szczecińskiego we współpracy z Towarzystwem Literackim im. Adama Mickiewicza oddział w Szczecinie, w której uczestnicząc nie tyle nabyli nowych umiejętności, rozszerzyli horyzonty poznawcze, co właśnie mieli okazję udzielić wiążącej odpowiedzi na postawione przez nas pytanie. Pretekstem stał się cykl wykładów w całości poświęcony życiu i twórczości oraz perspektyw interpretacyjnych poezji i dzieł dramatycznych Marii Pawlikowskiej – Jasnorzewskiej. Tegoroczna edycja spotkań z literaturą obfitowała w wiele atrakcji. Jedną z nich był wykład inaugurujący Wszechnicę, a poświęcony poetce jako patronce roku 2025. Szczególną uwagę przykuł wykład poświęcony ekokrytycznej perspektywie odczytania liryki poetki, dzięki temu modelowi analizy wątki i motywy związane z naturą i jej kreacja w poezji, stają się o wiele głębszym problemem, nadającym treści i znaczeniu utworów dodatkowych sensów. Uwagę przykuł wykład z zastosowaniem krytyki porównawczej utworu Pawlikowskiej – Jasnorzewskiej z sonetem A. Mickiewicza i analiza poezji lingwistycznej, której ukryte sensy skrupulatnie chowane są przed czytelnikiem za zasłoną eksperymentu językowego.
W wyjeździe mogliśmy uczestniczyć dzięki projektowi unijnemu „Poprawa jakości kształcenia ogólnego w Powiecie Łobeskim kierowanemu do uczniów naszej szkoły, któremu „przewodniczy” pani Joanna Nikołajczyk. Uczniowie klas: 2a,2c,2b i 3b mieli zatem niepowtarzalną okazję do spotkania z poezją i jej interpretacją w wykonaniu mistrzowskim pracowników naukowych US, dzięki temu wydarzeniu wiemy jak mówić o poezji i wiemy dlaczego.
Marcin Luft
Nauczyciel języka polskiego w ZS Łobzie